Wystąpienie Prezesa SK

[Edward I Artur]

Szanowny Panie Marszałku!
Wysoka Izbo!

Występuję dziś przed Państwem jako nowo powołany Prezes Sądu Królestwa, korzystając z ustawowego przywileju udziału w pracach Izby. Jak Państwo z pewnością wiecie, moim pierwszym zadaniem jest nadzór nad dreamlandzkim sądownictwem. Za dobrą praktykę uważam jednak również występowanie przez Prezesa SK przed Izbą Poselską w sprawie istotnych problemów co do prawa, ujawnionych przede wszystkim w toku orzecznictwa sądów, a także w wyniku analizy dorobku prawnego Królestwa. Wystąpienie dzielę na trzy części: 1) Sugestie szczegółowych zmiany w przepisach obowiązujących; 2) Sugestie zmian odnoszące się do ustroju; 3) Lista aktów wykonawczych niewydanych mimo obowiązku. W nawiasach kwadratowych oznaczam odwołanie do konkretnego przepisu lub aktu, do którego się odnoszę.
Kopia wystąpienia zostanie również przesłana Królowi, Premierowi Jego Rządu oraz Przewodniczącej Rady Królestwa. Nie mają Państwo, oczywiście, obowiązku dokonywać jakichkolwiek nowelizacji czy zmian sugerowanych przeze mnie dziś. Wystąpienie ma na celu dostarczyć Państwu informacji o pojawiających się wątpliwościach co do prawa – najlepiej jeszcze zanim w istocie pojawi się problem praktyczny.

I. Sugestie szczegółowych zmian w przepisach obowiązujących

I.1. Opłaty sądowe
[art. 47 i nast. ustawy federalnej z dn. 10 sierpnia 2008 r. o sądownictwie (BPSK Nr 3530)]
Opłaty sądowe, poza oczywistym efektem służącym częściowemu finansowaniu sądownictwa, przynoszą również efekt "zaporowy", przynajmniej potencjalnie zmniejszając liczbę wpływających spraw. Ustawodawca wprowadził je w okresie, w którym spraw do sądów wpływało rzeczywiście wiele. Obecnie wpływ spraw jest zdecydowanie mniejszy. Jednocześnie obserwuje się problem w naliczeniu odpowiedniej opłaty.
Po konsultacji z Prezesem SP JM Paulem diukiem von Panevnickiem sugeruję jedno z trzech rozwiązań: 1) zawieszenie pobierania wszelkich opłat na okres 6 lub 12 miesięcy; 2) rezygnację z pobierania wszelkich opłat; 3) ustalenie jednej wysokości opłaty dla wszystkich pism wszczynających postępowanie. Pierwsze z rozwiązań pozwoli ustalić, jaki efekt praktyczny ma w istocie rezygnacja z pobierania opłat. Co do drugiego z rozwiązań – najbardziej radykalnego – zasugerować mogę ewentualnie rozważenie utrzymania opłaty wyłącznie dla pozwów cywilnych (jedna opłata, niezależnie od charakteru roszczenia: majątkowego lub niemajątkowego). Jak uczy doświadczenie, to właśnie w sprawach cywilnych – o zapłatę, o przeprosiny, o usunięcie skutków naruszenia – wpływ spraw jest największy.

I.2. Działalność gospodarcza
[art. 1 ust. 3 pkt 1 ustawy federalnej z dn. 17 lutego 2013 r. o działalności gospodarczej (BPSK Nr 3221)]
Obecna redakcja powołanego przepisu – definicji legalnej „działalności gospodarczej” - jest, jak się wydaje, dotknięta wadą. Definicja ta jest trudna do zastosowania, jako że odnosi się do Klasyfikacji Gospodarki Królestwa – KGK nie została natomiast ogłoszona, nie odnosi się do niej również jakikolwiek inny przepis ustawowy. Może to powodować poważne trudności praktyczne w zastosowaniu ustawy. Sugerowana byłaby zmiana omawianego przepisu, ogłoszenie Klasyfikacji Gospodarki Królestwa jako ustawy lub wprowadzenie do ustawy upoważnienia konkretnego organu federalnego do wydania Klasyfikacji w formie aktu wykonawczego do ustawy.

I.3. Przesyłanie zapisu debaty w IP
[art. 10 ust. 3 ustawy federalnej z dn. 13 czerwca 2009 r. o Parlamencie Królewskim (BPSK Nr 3514)]
Zgodnie z tym przepisem marszałek obowiązany jest po zakończeniu każdej debaty i głosowania przesłać jej przebieg w zbiorczym mailu na listę dyskusyjną ‘dreamsejm@yahoogroups.com‘. Wydaje się, że jest to przepis nie egzekwowany i być może nie posiadający również obecnie praktycznego uzasadnienia.

I.4. Majątek osób ustałych
Wypada zasugerować, że uwagi ustawodawcy może wymagać kwestia majątku osób ustałych. Zgodnie z obecnymi regulacjami po ustaniu osoby jej majątek jako spadek nabywa Skarb Królestwa – z wyłączeniem nieruchomości, jako że te przypadają prowincji, w której są położone. Tak dzieje się w przypadku, gdy osoba ustała nie złożyła wcześniej dyspozycji co do rozdysponowania swojego majątku – a więc najczęściej. Wydaje się, że w tym zakresie obowiązujące prawo jest dostatecznie jasne. Problem może dotyczyć jednak sytuacji, gdy osoba ustała powraca do Królestwa i dokonane zostaje przywrócenie jej obywatelstwa. Ustawa powinna określić, czy osoba ta jest uprawniona domagać się zwrotu majątku nabytego przez spadkobierców, czy też takiego uprawnienia jest pozbawiona. Obowiązujące prawo pozwala w tym zakresie na różnorodną interpretację.

II. Sugestie zmian odnoszących się do ustroju

II.1. Prokuratura
Można zastanowić się nad likwidacją Prokuratury Królestwa - tym bardziej, że od dawna, jak się wydaje, nie ma ona żadnych obowiązków. Zadania Prokuratury to, w skrócie, występowanie w roli oskarżyciela publicznego w sprawach karnych oraz występowanie w roli rzecznika interesu publicznego. To drugie zadanie z powodzeniem może wykonywać minister właściwy ds. sprawiedliwości lub w istocie dowolny inny, odpowiednio umocowany, urzędnik. To pierwsze natomiast (tj. oskarżanie publiczne w sprawach karnych) może być przekazane innym podmiotom. Możliwości jest wiele - przekazanie tych kompetencji np. ministrom federalnym w zakresie ich właściwości zgodnie z działami administracji; członkom Rady Królestwa lub, po prostu, każdemu. W tym ostatnim przypadku każdy mógłby sporządzić akt oskarżenia przeciw innemu działając w interesie publicznym, jeśli zostałby do tego upoważniony przez sąd. Propozycją wymagającą najmniej zmian w przepisach obowiązujących byłoby zastąpienie Prokuratury Królestwa jednoosobowym organem federalnym.

II.2. Rada Królestwa
Obserwując praktykę ustrojową wykształconą po wprowadzeniu obecnie obowiązującej Konstytucji, zasugerować można zwiększenie kompetencji Rady Królestwa. Obecnie w praktyce jedyną kompetencją Rady poza kwestiami doradczymi jest wyrażanie zgody na powołanie sędziów. Wydaje się, że Rada mogłaby być w ustroju organem znacznie bardziej aktywnym. Konkretne propozycje odnoszące się do takich dodatkowych kompetencji wykraczają poza możliwe ramy wystąpienia Prezesa Sądu Królestwa.

III. Lista aktów wykonawczych niewydanych pomimo obowiązku

Akty niewydane mimo obowiązku:
1. Lista podmiotów publicznych, o której mowa w art. 16 ust. 1 ustawy federalnej z dn. 17 lutego 2013 r. o działalności gospodarczej (BPSK Nr 3221). Organ zobowiązany: minister właściwy do spraw gospodarki, termin: do 11.03 2013 r.
2. Tryb przeprowadzania głosowania - rozporządzenie, o którym mowa w art. 22 ust. 2 ustawy federalnej z dn. 13 czerwca 2009 r. - Ordynacja wyborcza do Izby Poselskiej (BPSK Nr 2337). Organ zobowiązany: Rząd Królewski, termin biegnie od 1 lipca 2009 roku.

Panie Marszałku, Wysoka Izbo, dziękuję. Mam nadzieję, że uwagi zawarte w wystąpieniu będą Państwu pomocne.

(-) prof. jur. net. Edward A. Krieg, RS.
Prezes SK