- - Qui rem publicam salvam esse vult, me sequatur - Scypion Nazyka (wg „Mów” Cycerona)
- Kiedyś ludzkość będzie się bawić prawem tak, jak dzieci bawią się przedmiotami, które wyszły z użycia - nie po to, by przywrócić je dawnym, kanonicznym formom użytkowania, ale po to, aby je od nich ostatecznie uwolnić. To, co jest po prawie, nie jest bardziej właściwą czy źródłową wartością użytkową, pierwotną wobec prawa, lecz raczej nowym sposobem użytkowania prawa, który rodzi się dopiero wówczas, gdy osiągnie ono swój kres. Również użytek, który został przejęty przez prawo, musi zostać uwolniony od swojej wartości. Ta wolność jest celem studiowania albo zabawy. - Giorgio Agamben ("Stan wyjątkowy")
„Niektórym z Was może wydać się czymś nienaturalnym, że nie odnieśliśmy się i nie odnosimy w żaden sposób do merytorycznych aspektów debaty dotyczącej kwestii referendalnej. Rzecz oczywiście nie w tym, że dyskusji nie dostrzegliśmy czy też nie doceniamy jej kapitalnego znaczenia. Sądzimy jednak, że byłoby niezwykle niefortunnym, gdyby tuż przed zarządzonym referendum Korona włączyła się w tego rodzaju spory i dyskusje, swoim autorytetem wpływając w jakiś sposób na jego wynik. To Dreamlandczycy, Naród ma podjąć decyzję - taki cel przyświecał Nam, gdy zarządzaliśmy referendum, i taki cel przyświeca Nam również dziś. Jesteśmy z Narodem i popieramy Jego
referendalną decyzję, niezależnie czy będzie ona aprobująca czy przeciwna".
Tutaj znajdujemy ucieleśnioną przyczynę tego, czego słusznie zdaje się obawiać de Brolle - zaniku jakiegokolwiek sporu czy napięcia na linii Król - Naród. O ile de Brolle powodów poszukuje w ogólnospołecznym procesie (jakim jest zmęczenie materiału kadrowego, jak to kiedyś ktoś zgrabnie nazwał na LDKD) i w idei monarchii, o tyle warto, zdaje się, rozszerzyć jego myśl zauważając, że zgubna postawa Monarchy znalazła swoje umocowanie prawne (bo nie ulega wątpliwości, że w naszej rzeczywistości Proklamacja Królewska jest tekstem należącym do porządku prawnego, być może nawet znaczniejszym niż większość pozostałych). Król umocował ustrojowo... własną ustrojodawczą niemoc. Jak dalej czytamy w Proklamacji:
- „1. Korona w Naszej Osobie deklaruje, iż będzie dążyła do odbierania kontrasygnaty Premiera Naszego Rządu dla wszelkich wydawanych przez Nas dekretów. Oznacza to, iż co do zasady Korona wyzbywa się możliwości uznaniowego regulowania materii ustawowych. Powody wszelkich odstępstw od kreowanej reguły, jeśli uznamy je za konieczne,
będą szczegółowe i publicznie objaśniane.
2. Korona w Naszej Osobie deklaruje, iż będzie powstrzymywała się od jakiejkolwiek ingerencji w materie ustawowe regulujące kwestie referendów, ustroju Izby Poselskiej, praw i obowiązków posłów oraz ordynacji wyborczej".
Król pozbawia się własnej politycznej podmiotowości, zrzeka się możliwości wystąpienia w roli Scypiona Nazyki, krzyczącego w obliczu Grakchusa „Kto chce ratować republikę, niech rusza za mną!" - zrzeka się tego prawa już nie jako Król, ale jako obywatel (wszak Nazyka był "zwykłym" obywatelem); paradoksalnie, radykalnie oddziela się więc od Narodu, który przez lata wykształcił świadomość obywatelską i przez nią się definiuje.
„Monarcha jest zawsze z nami", ale znaczy to, że nie może nas już dłużej porwać do „ratowania republiki", wyjść z inicjatywą natury państwowotwórczej, pociągnąć, a więc - wzbudzić fascynacji mikroświatem. Mając taką możliwość, a następnie rezygnując z niej w imię "dobra Narodu", staje się najbardziej pokornym w szeregu. Są dalsze konsekwencje: w sytuacji zagrożenia państwowości (z jaką teraz, w dobie kryzysu aktywności, niewątpliwie mamy do czynienia; w takiej też pamiętne słowa wypowiedział Nazyka) rezygnuje nie tylko z prawa inicjatywy i ratowania państwa, ale ogólnie - z prawa do tożsamości politycznej. A czy da się być z Narodem, będąc poza sporami, napięciami i konfliktami, które tym Narodem targają?
Oczywiście, Consensus facit legem jest wyrazem ogólniejszej tendencji zachowawczej, wedle której konserwatyzm nie jest już obroną starego, przedekorrskiego (czy nawet poekorrskiego) porządku, ustroju monarchocentrycznego i idei monarchii, ale samej instytucji (Korony), jej obiektywności" i "niezależności". W erze następującej po „przedekorrskiej" i „poekorrskiej" - którą chyba możemy nazwać "nieekorrską" - Król nie broni swojego umocowania politycznego, ustrojowego, społecznego czy ideowego, a jedynie swojej autonomii i wizerunku, który wbrew słowom Monarchy - ma niewiele wspólnego z autorytetem (ten zdaje się nieodłączny od żywego zaangażowania w wymienionych sferach).
Przejdźmy do sedna, zarazem powracając do cytatu z Agambena (i parafrazując go tak, by nie mówić o prawie, ale o jednej jego instytucji) - Korona powoli staje się w świadomości Dreamlandczyków „przedmiotem, który wyszedł z użycia", uwolnionym od swojej wartości; przedmiotem studiów lub zabawy, któremu co i rusz nadajemy nowe znaczenia po to, by uwolnić go ostatecznie od starych (innej drogi po prostu nie widząc). I póki Korona nie zaprotestuje, proces ten nie zostanie zahamowany, przerwany ani odwrócony. Nawet ta dyskusja nad rolą Monarchii i Monarchy służy - czemu my, dyskutanci, nie jesteśmy winni bardziej niż ktokolwiek inny - uwolnieniu Korony od jej dotychczasowej wartości, a idąc dalej - zmierza nieuchronnie w kierunku dyskusji o końcu monarchii (jakkolwiek koniec ten wydaje się nadal bardzo odległy, dzięki Wandzie).
Wniosek drugi. Nie da się stworzyć w Dreamlandzie w tej chwili „drugiego środka władzy", zantagonizowanego wobec Króla - z tej prostej przyczyny, że ten "drugi" ośrodek z miejsca staje się pierwszym i to Korona musiałaby ustawić się w opozycji do niektórych przynajmniej jego decyzji; czego, jak wynika z powyższych, nie zrobi. Słusznie bodaj markiz Panevnick zauważa, że Rząd jest teraz bardziej "Federalny" niż "Królewski"; bliżej związany z pewną płaszczyzną sprawowania władzy, z władzą jako taką, niż z inną jej instytucją (Król). Czy nie tutaj powinniśmy się dopatrywać politycznego monizmu, w którym pogrążył się Dreamland, a który doprowadził nas teraz do "kryzysu wyborczego"? Kolejna era - nieekorrska, a może raczej: dreamopolitańska - rozpoczęła się symbolicznym samospaleniem Monarchy.
- [Źródło: Lista dyskusyjna Królestwa Dreamlandu, 20 sierpnia 2009 r.]
[Tytuł oryginału: „Tęsknota za batem i inne historie dla dużych chłopców", drugi komentarza w dyskusji]
[Autor: Alchien d'Archien]
[Gatunek: komentarz na liście dyskusyjnej]
[Słowa kluczowe: król, Giorgio Agamben, Consensus facit legem, monarchia]