Lordowie,
Rząd Królewski składa projekt ustawy ws. zmiany Karty Konstytucyjnej.
USTAWA KONSTYTUCYJNA
z dnia ... 2016 roku
o zmianie Karty Konstytucyjnej
Art. 1.
1. W ustawie zasadniczej - Karcie Konstytucyjnej z dnia 9 lutego 2016 roku w art. 11 wprowadza się następujące zmiany:
(1) ustęp 1 otrzymuje brzmienie :
"1. Sąd Królestwa sprawuje wymiar sprawiedliwości w Królestwie Dreamlandu. Na czele Sądu Królestwa stoi Prezes Sądu Królestwa.";
(2) po ustępie 1 dodaje się ustęp 1a o treści:
"1a. Król mianuje Prezesa Sadu Królestwa spośród sędziów, o których mowa w ustępie 5, o ile sam nie przewodniczy. W wypadku gdy Król przewodniczy Sądowi Królestwa przysługują jemu uprawnienia Prezesa Sądu Królestwa.";
(3) ustęp 5 otrzymuje brzmienie:
"5. Sędziów mianuje Król.";
(4) ustęp 6 otrzymuje brzmienie:
"6. Król, na wniosek Prezesa Sądu Królestwa, powołuje sędziów pokoju. Sędzia pokoju korzysta z niezawisłości sędziowskiej w zakresie orzekania.".
2. W ustawie zasadniczej - Karcie Konstytucyjnej z dnia 9 lutego 2016 roku w art. 12 wprowadza się następujące zmiany:
(1) w ustępie 2 skreśla się zwrot "i karnej";
(2) w ustępie 4 dodaje się zwrot ", 2" między "1" a "lub".
Art. 2.
Ustawa wchodzi w życie w chwili jej ogłoszenia.
UZASADNIENIEPo analizie stanu prawnego okazało się, że przewidziane przez Ministerstwo Sprawiedliwości propozycje rozwiązania kryzysu sądownictwa nie są możliwe do przeprowadzenia przy uwzględnieniu obecnego kształtu Karty Konstytucyjnej. Część zaproponowanych zmian ma na celu usystematyzowanie i kosmetykę podstawowych zasad określających funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości.
Przede wszystkim kierując się wzorem poprzednich aktów zasadniczych, a także systematyką obecnie obowiązującej Karty Konstytucyjnej przywrócono organ stojący na czele trzeciej władzy. Podkreślić należy, że w wypadku wszystkich władz wyeksponowany jest organ naczelny - Marszałek w stosunku do Parlamentu Królewskiego, Premier Rządu Królewskiego w stosunku do Rządu Królewskiego. Zdaniem Ministerstwa konieczne jest zatem wyeksponowanie naczelnego organu wymiaru sprawiedliwości, którym jest Prezes Sądu Królestwa. Brak organu naczelnego nasuwa zasadnicze pytanie, czy takie rozwiązanie nie stoi w sprzeczności z zasadą równowagi trzech władz - jedynie w wypadku władzy sądowniczej brak jest wyeksponowania organu naczelnego. Ponadto, Prezes Sądu Królestwa posiada szczególne uprawnienia w stosunku do władzy sądowniczej, z tego też względu konieczne jest wprost wskazanie, że jest to organ naczelny, kierujący trzecia władzą.
Ustęp 1a jest konsekwencją powyższego - doprecyzowując wskazuje się, że Prezesem SK może zostać jedynie sędzia wybrany w sposób określony w ust. 5, a zatem sędzia mianowany przez Króla posiadający odpowiednie kwalifikacje - sędzia pokoju. Aby rozwiać wszelkie wątpliwości rozstrzygnięto już na wstępie, że wszelkie uprawnienia Prezesa SK przysługują Królowi, jeżeli ten przewodniczy Sądowi Królestwa - innymi słowy, gdy brak jest Prezesa SK.
W zakresie zmian w ust. 5 - jest to zmiana czysto kosmetyczna - skoro dalej mówimy o powoływaniu sędziów pokoju, to wydaje się, że właściwszym określeniem będzie Król "mianuje" sędziów, aniżeli "wybiera" sędziów.
Ust. 6 to właściwy element reformy sadownictwa - sędziowie pokoju nie powinni być obierani do konkretnej sprawy, bowiem ideą instytucji sędziego pokoju było wspomaganie Sądu Królestwa i wówczas działającego Sądu Prowincji. Wspomaganie to miało polegać na możliwości wezwania przez Prezesa SK w każdym czasie powołanego już sędziego pokoju. Jest to rozwiązanie o tyle korzystniejsze, że nie trzeba do wyznaczenia składu sędziowskiego dodatkowo "zaprzęgać" Króla - Prezes SK ma bowiem listę powołanych sędziów pokoju i w każdym czasie może ich wezwać do orzekania. Ponadto obecny przepis budził pewne zastrzeżenia prawne pod względem spójności całości systemu prawnego - skoro bowiem sądem, zgodnie z dekretem, kierował Prezes SK, to wątpliwe staje się dodatkowo wskazanie, że Król mianuje ad hoc sędziów pokoju do orzekania - innymi słowy Król wchodziłby w kompetencje Prezesa SK, co wydaje się być nieuzasadnione. Oczywiście w sporze na linii Konstytucja - dekret królewski wygrywa przepis konstytucyjny, jednakże w ocenie kompleksowości i jedności systemu prawnego przyjęte rozwiązanie zwyczajnie "kuleje". W ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości zaproponowana zmiana jest konieczna, albowiem w sposób rzeczywisty pozwala na "udrożnienie" zastoju Sądu Królestwa, a nadto wpływa znacząco na poprawę wewnętrznej spójności prawa Królestwa.
Jednocześnie w art. 12 Karty Konstytucyjnej wykreśla się przepis zwalniający z odpowiedzialności karnej sędziów podczas sprawowania ich mandatu.
Mając powyższe na uwadze Ministerstwo Sprawiedliwości za pośrednictwem Rządu Królewskiego wnosi o poparcie poprawek do Karty Konstytucyjnej.
Rząd Królewski w debacie reprezentować będzie również Minister Sprawiedliwości JKW Marcin Mikołaj.KARTA KONSTYTUCYJNA
z dnia 9 lutego 2016 roku
Art. 1. [Naczelne zasady ustroju]
1. Królestwo Dreamlandu jest federalnym państwem prawa.
2. Suwerenem i źródłem władzy w Królestwie Dreamlandu jest Naród.
3. Gwarantem ciągłości władzy jest Król.
Art. 2. [Ustrój terytorialny]
1. Terytorium Królestwa Dreamlandu podlega władzy Króla.
2. Terytorium Królestwa Dreamlandu składa się z Domeny Królewskiej i wyodrębnionych z niej baliwatów.
3. Władzę nad baliwatem sprawuje wasal Króla.
4. Na terytorium baliwatu może obowiązywać prawo krajowe.
5. W uznaniu zasług dla Królestwa Król lub podległy mu wasal ma prawo nadać szlachcicowi lenno.
6. Zasady organizacji, przekazania władzy i funkcjonowania baliwatów i lenn szlacheckich określa ustawa.
Art. 3. [Wolności]
1. Wszyscy ludzie są wolni.
2. Królestwo Dreamlandu zapewnia wolność dobrowolnych zrzeszeń.
3. Partie polityczne zrzeszają obywateli Królestwa Dreamlandu w celu wpływania metodami demokratycznymi na kształtowanie polityki państwa.
4. Zabrania się tworzenia i działalności dowolnych zrzeszeń, również tajnych, których cele programowe lub działalność zmierzają do pogwałcenia suwerenności i integralności terytorialnej Królestwa, bezprawnego zagarnięcia władzy państwowej, propagowania przemocy, dyskryminacji, nawoływania do nienawiści, dokonania zamachu na prawa i wolności człowieka.
5. Królestwo Dreamlandu zapewnia wolność prasy i innych środków społecznego przekazu, wolność wypowiedzi oraz wolność religii.
Art. 4. [Prawa i obowiązki człowieka i obywatela]
1. Wszyscy są wobec prawa równi.
2. Obywatelstwo Królestwa Dreamlandu nabywa się i traci zgodnie z przepisami ustawy.
3. Obywatel Królestwa Dreamlandu ma prawo udziału w referendum oraz czynne i bierne prawa wyborcze.
4. Każdy znajdujący się pod władzą Królestwa Dreamlandu korzysta z wolności i praw zapewnionych w Karcie. Wyjątki od tej zasady w stosunku do obywtateli z większą liczbą obywatelstw i cudzoziemców określa ustawa.
5. Obowiązkiem obywatela jest wierność Królestwu Dreamlandu i troska o dobro wspólne.
6. Każdy ma obowiązek przestrzegania prawa Królestwa Dreamlandu.
Art. 5. [Ograniczenie wolności i praw]
1. Ograniczenie konstytucyjnych wolności i praw jest dopuszczalne na podstawie ustawy lub prawa krajowego i w trybie nimi określonymi, jeżeli jest to konieczne dla ochrony porządku konstytucyjnego.
2. Pozbawienie wolności lub ograniczenie wolności może nastąpić tylko na zasadach i w trybie określonych w ustawie.
3. Królestwo Dreamlandu chroni własność. Wywłaszczenie jest możliwe tylko na zasadach i w trybie określonym w ustawie oraz za sprawiedliwym i uprzednim odszkodowaniem.
Art. 6. [Źródła prawa]
1. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa są: Karta Konstytucyjna, ustawy i dekrety królewskie, ratyfikowane umowy międzynarodowe, rozporządzenia. Na terytorium baliwatu źródłem powszechnie obowiązującego prawa jest ponadto prawo krajowe.
2. Karta Konstytucyjna ma najwyższą moc prawną. Inne akty normatywne muszą być z nią zgodne.
3. Dekrety królewskie mają moc ustawy i mogą regulować kwestie, dla których Karta Konstytucyjna zastrzega formę ustawy.
4. Wszystkie akty normatywne wymagają dla swojego wejścia w życie uprzedniego ogłoszenia.
Art. 7. [Referendum]
1. W sprawach o szczególnym znaczeniu dla Królestwa może być przeprowadzone referenudm ogólnokrajowe.
2. Referendum ogólnokrajowe zarządza się z inicjatywy grupy obywateli Królestwa, Parlamentu Królewskiego lub Króla.
3. Referendum ogólnokrajowe zarządza Król.
4. Zasady i tryb przeprowadzania referendum określa ustawa.
Art. 8. [Król]
1. Głową państwa jest Król.
2. Król czuwa nad przestrzeganiem Karty Konstytucyjnej, stoi na straży suwerenności, bezpieczeństwa i integralności terytorialnej Królestwa Dreamlandu.
3. Król sprawuje władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą w zakresie zgodnym z Kartą Konstytucyjną i ustawami.
4. Król prowadzi politykę zagraniczną razem z Premierem Rządu Królewskiego i właściwym ministrem.
5. Król ratyfikuje i wypowiada umowy międzynarodowe.
6. Korona Królestwa przechodzi na następców w trybie określonym dekretem królewskim.
7. Jeżeli Król nie może przejściowo piastować funkcji, ustanawia Regenta, który tymczasowo wypełnia obowiązki królewskie, nie dłużej jednak aniżeli przez 90 dni.
Art. 9. [Parlament Królewski]
1. Parlament Królewski sprawuje władzę ustawodawczą.
2. Członkiem Parlamentu Królewskiego może być obywatel Królestwa Dreamlandu.
3. Obradom Parlamentu Królewskiego przewodniczy Marszałek Parlamentu Królewskiego.
4. Parlament Królewski uchwala ustawy. Uchwaloną ustawę Król ma prawo zatwierdzić lub skierować do rozpatrzenia pod względem zgodności z Kartą do Sądu Królestwa. Jeżeli Król odmówił zatwierdzenia uchwalonej ustawy, Parlament Królewski może uchylić królewskie weto ponownie przegłosowując projekt w ciągu 14 dni większością 2/3 głosów. Ustawę ponownie
przegłosowaną ogłasza Marszałek Parlamentu Królewskiego.
5. Ustawa uchwalona przez Parlament Królewski nie może zmieniać dekretu królewskiego, o którym mowa w art. 8 ust. 6.
6. Premier Rządu Królewskiego i ministrowie mają obowiązek udzielenia odpowiedzi na interpelacje i zapytania członków Parlamentu Królewskiego.
7. Zasady ustanawiania, organizację, wybór Marszałka Parlamentu Królewskiego, prawa i obowiązki członków Parlamentu Królewskiego, zasady działania i procedurę ustawodawczą określa ustawa.
8. Jeżeli ustanowienie Parlamentu Królewskiego w trybie przewidzianym ustawą nie jest możliwe jego kompetencje przejmuje Król. Przejęcie kompetencji Parlamentu Królewskiego przez Króla na określa ustawa.
Art. 10. [Rząd Królewski]
1. Rząd Królewski prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną Królestwa Dreamlandu.
2. Rząd Królewski realizuje sprawy polityki Królestwa Dreamlandu niezastrzeżonej dla innych organów władzy państwowej.
3. Rząd Królewski składa się z Premiera oraz powoływanych i odwoływanych przez niego ministrów.
4. Premier jest wybierany na okres czteromiesięcznej kadencji w tajnych i bezpośrednich wyborach.
5. Wybory na urząd Premiera zarządza Król.
6. Kandydatów na Premiera mają prawo zgłaszać partie polityczne i obywatele. Jeżeli w przewidzianym terminie nie zostanie zgłoszony żaden kandydat, zgłoszenia kandydata dokonuje Król.
7. Parlament Królewski może uchwalić wotum nieufności wobec ministra większością 3/5 głosów na wniosek Króla lub członka Parlamentu Królewskiego.
8. Nie można uchwalić wotum nieufności wobec Premiera.
9. Premier niezwłocznie odwołuje ministra wobec którego uchwalono wotum nieufności.
Art. 11. [Sąd Królestwa]
1. Sąd Królestwa sprawuje wymiar sprawiedliwości w Królestwie Dreamlandu. Na czele Sądu Królestwa stoi Prezes Sądu Królestwa.
1a. Król mianuje Prezesa Sadu Królestwa spośród sędziów, o których mowa w ustępie 5, o ile sam nie przewodniczy. W wypadku gdy Król przewodniczy Sądowi Królestwa przysługują jemu uprawnienia Prezesa Sądu Królestwa.
2. Sąd Królestwa orzeka w sprawie zgodności federalnych i krajowych aktów normatywnych z Kartą Konstytucyjną oraz rozstrzyga spory kompetencyjne między organami władzy publicznej.
3. Postępowanie sądowe jest co najmniej dwuinstancyjne. Wyjątkiem od tej zasady jest postępowaniem w sprawach wskazanych w ustępie poprzedzającym.
4. Wyroki wydaje się w imieniu Króla.
5. Sędziów mianuje Król.
6. Król, na wniosek Prezesa Sądu Królestwa, powołuje sędziów pokoju. Sędzia pokoju korzysta z niezawisłości sędziowskiej w zakresie orzekania.
7. Sędzia nie może być członkiem partii politycznej.
8. Sędziowie są niezawiśli i podlegają tylko Karcie Konstytucyjnej. Sędziowie nie mogą odmówić zastosowania innych aktów normatywnych zgodnych z Kartą Konstytucyjną.
9. Jeżeli rozstrzygnięcie sprawy na podstawie aktów normatywnych jest niemożliwe, dopuszczalne jest orzekanie na podstawie zasad słuszności i utrwalonych zwyczajów.
10. Ustrój i właściwość Sądu Królestwa oraz prawa i obowiązki sędziów określa ustawa.
Art. 12. [Odpowiedzialność karna i konstytucyjna władz]
1. Za naruszenie Karty Konstytucyjnej lub ustaw albo popełnienie przestępstwa członek Parlamentu Królewskiego, Premier Rządu Królewskiego lub minister odpowiada przed Sądem Królestwa z oskarżenia grupy obywateli.
2. Nie można pociągnąć do odpowiedzialności konstytucyjnej sędziego podczas sprawowania jego mandatu.
3. Za naruszenie Karty lub ustaw albo popełnienie przestępstwa Król odpowiada przed Sądem Królestwa z oskarżenia Parlamentu Królewskiego. Z chwilą oskarżenia prerogatywy królewskie wykonuje powołany przez Parlament Królewski Regent.
4. Z chwilą uprawomocnienia się wyroku skazującego osoby wymienionej w ust. 1, 2 lub 3 następuje zwolnienie skazanego z piastowanej funkcji oraz wybór następcy zgodnie z Kartą Konstytucyjną i ustawami.
Art. 13. [Zmiana Karty Konstytucyjnej]
1. Zmian w Karcie Konstytucyjnej można dokonać w drodze referendum ogólnokrajowego lub ustawy konstytucyjnej podjętej większością 3/5 głosów przy kworum, którego wielkość określa ustawa o Parlamencie Królewskim.
2. Karty Konstytucyjnej nie może zmienić Król wykonujący kompetencje Parlamentu Królewskiego.
(-) Daniel książę von Witt
Premier Rządu Królewskiego
